Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Artemisia eriantha & Gladiolus x byzantinus

fotò
fotò
Genèpi(-lanu)

Artemisia eriantha

Asteraceae Compositae

Nom en français : Genépi laineux.

Descripcioun :
Aquéu genèpi trachis en mato sus li roucas e li baus séusous d'auto mountagno. Se recounèis à sis enflourejado proun lanudo mounte se vèi gaire de negre sus li bratèio. E tambèn li fueio soun pulèu larjo (1,5 mm) e souvènt trifido.

Usanço :
Se saup proun que lou genèpi sèr pèr adouba la liquour dóu meme noum. Èi peréu bon en tisano "pèr lou chaut e frèi" ; pamens la fau pas faire trop forto que "t'achapo lou bàti-couor" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 59). Ajudo à la digestioun, e bon contro lou tussi e li fèbre. Èi peréu vertuous contro li plago e macaduro.

Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae

Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 4 mm
Flourido : Estiéu

Sòu : Si
Autour basso e auto : 2200 à 2800 m
Aparado : Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à avoust

Liò : Roucas - Baus
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Artemisia eriantha Ten., 1831

fotò
fotò
Coutèu(-de-Bizànci)

Gladiolus x byzantinus

Iridaceae

Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.

Nom en français : Glaïeul de Byzance.

Descripcioun :
Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.

Usanço :
Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.

Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Prado - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768 (= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
RR
R
R
ges
R
ges

Artemisia eriantha & Gladiolus x byzantinus

ges
ges
ges
ges
ges
ges
C
R

Coumpara Genèpi(-lanu) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutèu(-de-Bizànci) emé uno autro planto

fotò